Republic of Sabah North Borneo - RSNB

Dalam kenyataan akhbar bersama pada 30 Disember 2024, NGO yang berpangkalan di Australia, Republic Sabah North Borneo (RSNB) dan Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ) menyatakan sokongan kuat dan memuji keberanian serta ketabahan mahasiswa Universiti Sabah yang mencadangkan demonstrasi menentang rasuah pada 31 Disember 2024.

Kedua-dua organisasi bukan kerajaan ini, yang berdedikasi untuk memperjuangkan hak penentuan nasib sendiri bagi Sabah dan Sarawak, teguh memegang prinsip integriti, akauntabiliti, dan pemerintahan sendiri.

NGO tersebut menyatakan bahawa aktivisme mahasiswa ini adalah lambang semangat belia yang menolak untuk menerima status quo rasuah dan ketidakadilan. Komitmen mereka untuk menuntut akauntabiliti menjadi inspirasi kepada semua rakyat Sabah, dan mereka sepenuhnya menyokong seruan mahasiswa untuk sebuah kerajaan yang bebas daripada rasuah.

“Kami menyeru agar usaha-usaha ini dilakukan dengan adil dan tidak berat sebelah, memastikan semua bentuk rasuah ditangani tanpa pilih kasih. Masa depan Sabah bergantung pada bahu generasi mudanya, dan usaha mereka harus dipandu oleh integriti, ketelusan, serta mengejar kepentingan yang lebih besar.”

Adalah penting untuk mengakui bahawa rasuah di peringkat persekutuan memainkan peranan penting dalam menyemai budaya rasuah yang terus melanda Sabah dan Sarawak. Kewujudan Malaysia sendiri dicemari dengan rasuah pada peringkat tertinggi, dengan sogokan oleh British kepada wakil mereka untuk menandatangani Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).

Precedent sejarah ini menetapkan amalan politik yang berterusan tanpa kawalan di peringkat persekutuan, yang seterusnya membenarkan amalan rasuah serupa di Sabah dan Sarawak. Sistem politik di kedua-dua Negara ini terjejas akibat budaya rasuah yang merebak dari peringkat atas ke pentadbiran tempatan. Keadaan ini telah merosakkan kepercayaan awam dan secara asasnya menghalang pertumbuhan serta kemajuan kedua-dua negeri.

RSNB dan SSRANZ percaya bahawa rasuah juga telah memudahkan kawalan kerajaan persekutuan ke atas kerajaan Negara Sabah dan Sarawak, sekali gus menjejaskan keupayaan mereka untuk melaksanakan pemerintahan sendiri dengan menghakis ketelusan dan akauntabiliti.

NGO ini teguh dalam komitmen mereka untuk memerangi semua bentuk rasuah sebagai sebahagian daripada kempen mereka untuk penentuan nasib sendiri Sabah dan Sarawak. Rasuah adalah kanser yang merosakkan kepercayaan awam, melemahkan institusi, dan menghalang pembangunan Sabah. Tiada individu, organisasi politik, atau institusi harus terlepas daripada penelitian. Usaha memerangi rasuah mesti menyeluruh dan tidak memilih, menyasarkan semua bentuk salah laku tanpa mengira kedudukan atau kaitan. Ketelusan dan akauntabiliti mesti kekal sebagai asas pemerintahan di Sabah.

Semasa Sabah bergerak ke hadapan, RSNB dan SSRANZ menyeru semua rakyat Sabah untuk bersatu dalam mengejar sebuah negeri yang adil, telus, dan berdaulat. Hanya melalui tindakan kolektif—bebas daripada rasuah dan campur tangan luar—kita dapat mencapai kemerdekaan dan kemakmuran yang sebenar.

“Kami mengulangi komitmen kami untuk memperjuangkan prinsip-prinsip ini dan menyeru semua pihak berkepentingan—pemimpin politik, institusi, dan masyarakat sivil—untuk menegakkan nilai-nilai demokrasi, akauntabiliti, dan hak rakyat untuk menentukan nasib sendiri.”

Mosses PA Ampang

Presiden Republik Sabah North Borneo (RSNB) NGO

dan

Robert Pei

Presiden Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ) NGO

Disokong oleh:

Daniel John Jambun - Presiden Yayasan Borneo's Plight in Malaysia (BoPiMaFo)

Peter John Jaban - Pengasas Sarawakians for Sarawak & Saya Anak Sarawak

Emily Edward - Presiden Organisasi Penduduk Asli Sabah Sarawak Borneo Australia

Yu Chin Liik - Plaintif Kes MA63 2018

Joint Press Statement by Republic of Sabah North Borneo (RSNB) & Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand

In a joint press statement on 30 Dec 2024, Australia-based NGOs, the Republic of Sabah North Borneo (RSNB) and Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ) have expressed strong support for and commended the bravery and determination of Sabah university students who have proposed demonstrations against corruption 31 Dec 2024.

The 2 non-governmental organisations dedicated to seeking real self-determination for Sabah and Sarawak, firmly uphold the principles of integrity, accountability, and self-government.

The NGOs said that the students’ activism is a testament to the spirit of the youth, who are refusing to accept the status quo of corruption and injustice. Their commitment to demanding accountability is an inspiration to all Sabahans, and they fully support their call for a government free from corruption. 

“We urge that these efforts be conducted with fairness and impartiality, ensuring that all forms of corruption are addressed without bias or selective targeting. The future of Sabah rests on the shoulders of its youth, and their efforts must be guided by integrity, transparency, and the pursuit of the greater good.”

It is important to recognize that corruption at the federal level has played a pivotal role in nurturing the culture of corruption that continues to plague Sabah and Sarawak. The creation of Malaysia itself was marked by corruption at the highest level, with the British bribery of their nominees to sign the Malaysia Agreement 1963 (MA63). 

This historical precedent set the tone for political practices that have continued unchecked at the federal level, which in turn fostered similar corrupt practices in Sabah and Sarawak. The political systems in both states have suffered as a result, as the pervasive culture of corruption from the top has trickled down to local governance. This has undermined public trust and fundamentally hindered the growth and progress of both states.

RSNB and SSRANZ believe that corruption has also facilitated the federal government's control over the 2 Borneo state governments, undermining their ability to exercise self-government by eroding transparency and accountability.

The NGOs are steadfast in their commitment to combat corruption in all its forms as part of their campaign for Sabah and Sarawak self-determination. Corruption is a cancer that erodes public trust, weakens institutions, and hampers Sabah’s development. No individual, political organisation or institution should be beyond scrutiny. Anti-corruption efforts must be inclusive and non-selective, targeting all forms of wrongdoing regardless of rank or affiliation. Transparency and accountability must remain the cornerstone of governance in Sabah.

As Sabah moves forward, RSNB and SSRANZ call on all Sabahans to unite in pursuit of a just, transparent, and sovereign state. It is only through collective action—free from corruption and external interference—that we can achieve true independence and prosperity.

“We reiterate our commitment to championing these principles and urge all stakeholders—political leaders, institutions, and civil society—to uphold the values of democracy, accountability, and the people’s right to self-determination.”

Mosses PA Ampang

President of Republic of Sabah North Borneo (RSNB) NGO

and 

Robert Pei 

President of Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ) NGO

Endorsed by

1. Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

2. Peter John Jaban Founder  Sarawakians for Sarawak & Saya Anak Sarawak

3. Emily Edward - President of Sabah Sarawak Borneo Natives Organisation of Australia

4. Yu Chin Liik, Plaintiff on MA63 2018 CASE